POLSKI ZWIĄZEK WĘDKARSKI – NAJWIĘKSZE STOWARZYSZENIE POLSKICH WĘDKARZY
Polski Związek Wędkarski zrzesza ponad 600 tys. członków, reprezentujących wszystkie środowiska i grupy społeczne. Jest kontynuatorem 140-letniej historii i tradycji zorganizowanego wędkarstwa polskiego.
Struktury organizacyjne PZW tworzą koła (ok. 2500) i okręgi (42) jako jednostki terenowe.
Związek opiera działalność na pracy społecznej członków.
Celem Związku jest organizowanie wędkarstwa, rekreacji, sportu wędkarskiego, użytkowanie wód, działania na rzecz ochrony przyrody i kształtowania etyki wędkarskiej.
Związkiem kieruje Zarząd Główny w Warszawie, organizując pracę całego stowarzyszenia.
PZW prowadzi działalność w zakresie zagospodarowania i ochrony wód, realizuje politykę ekologiczna państwa, zgodną z przyjętymi przez Polskę międzynarodowymi konwencjami i dyrektywami Unii Europejskiej.
Polski Związek Wędkarski jest członkiem dwóch międzynarodowych organizacji:
- Międzynarodowej Konfederacji Wędkarstwa Sportowego - CIPS (od 1958 r.)
- Międzynarodowej Federacji Sportu Rzutowego – ICSF (od 2003 r.)
NAJWIĘKSZY UŻYTKOWNIK RYBACKO-WĘDKARSKI WÓD ŚRÓDLĄDOWYCH W POLSCE
Polski Związek Wędkarski gospodaruje na ponad 219 tys. ha wód. W stosunku do całego areału wód śródlądowych w kraju, w dyspozycji PZW jest około 35% ich powierzchni. PZW użytkuje 66% całej powierzchni wód płynących (rzeki), 84% powierzchni zbiorników zaporowych i 26% ogólnej powierzchni jezior.
PZW zagospodarowanie akwenów opiera na zasadach naukowych, dotyczących biologicznej ochrony gatunków, zgodnie z zasadami racjonalnego, umiarkowanego użytkowania zasobów wód. PZW dla zachowania ginących i zagrożonych gatunków ryb wspiera ich aktywną ochronę przez doskonalenie biotechniki rozrodu i chowu, z zachowaniem ich swoistej różnorodności genetycznej. W działalności zarybieniowej PZW preferuje zasadę niewprowadzania do wód powierzchniowych gatunków obcych rodzimej faunie.
PZW prowadzi w 48 obiektach zarybieniowych chów i hodowlę ryb niezbędnych do zarybień wód śródlądowych. Jest największym w kraju producentem materiału zarybieniowego ryb reofilnych, drapieżnych i łososiowatych. Produkcja materiału zarybieniowego średniorocznie wynosi 405 ton i osiąga wartości 10,1 mln zł, natomiast wielkość rocznego zarybienia wód użytkowanych przez PZW to 1600 ton o wartości 36 mln zł.
W zarybieniu występują m.in. takie gatunki, jak: pstrąg potokowy – 7 mln szt., lipień – 750 tys. szt., głowacica – 600 tys. szt., sandacz – 18 mln. szt., szczupak – 67 mln szt., ryby reofilne rzeczne – 53,5 mln szt.
PZW chroni wody śródlądowe w oparciu o działalność Społecznej Straży Rybackiej liczącej około 8,5 tys. strażników. SSR działa we wszystkich jednostkach organizacyjnych i współpracuje z Państwową Strażą Rybacką, policją i Strażą Graniczną.
Każdego roku straż PZW przeprowadza około 45 tysięcy akcji, kontroluje około 290 tys. osób, likwiduje 9,5 tys. kłusowniczych sieci i innych narzędzi służących do nielegalnego połowu ryb.
PONAD 140 LAT ZORGANIZOWANEGO WĘDKARSTWA W POLSCE – Z KART HISTORII
13 lipca 1879 r. w Krakowie zostało powołane Krajowe Towarzystwo Rybackie, które zapoczątkowało zorganizowaną działalność rybacką i wędkarską na ziemiach polskich pozostających pod zaborami. Pierwszym prezesem Towarzystwa został dr M. Nowicki, który pełnił tę funkcję do 30 października 1890 r.
Od samego początku Towarzystwo, obok spraw organizacyjnych, zajmowało się zarybianiem rzek i ochroną rybostanu, badaniami ichtiofaunistycznymi i krzewieniem oświaty rybackiej. Z inicjatywy władz Towarzystwa, 24 stycznia 1887 r., została uchwalona „Krajowa ustawa o rybołówstwie dla Królestwa Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim”, co pozwalało unormować stosunki prawne i rybackie w rzekach południowej części kraju.
Rozwój Sportu Wędkarskiego – połów ryb na sztuczną muchę – w 1896 r. zapoczątkował Krakowski Klub Rybactwa. Po 1907 roku jego działalność kontynuowało Towarzystwo Miłośników Sportu Wędkarskiego.
Po I wojnie światowej kontynuowano dotychczasowe kierunki działalności Towarzystwa. Wzrosła efektywność zarybiania rzek i ich ochrony, zbudowano wiele ośrodków zarybieniowych, m.in. w Foluszu, Nowym Sączu, Czatkowicach, Porąbce, Myślenicach, Zawoi i Tarnowie. W tym czasie powstały inne stowarzyszenia wędkarskie, które prowadziły swą działalność do 1939 r.
Krajowe Towarzystwo Rybackie było również inicjatorem, członkiem i założycielem w 1929 roku Związku Organizacji Rybackich Rzeczypospolitej Polskiej. Z jego inicjatywy została uchwalona w 1932 roku ustawa o rybołówstwie w wodach śródlądowych, która regulowała warunki uprawiania rybactwa i wędkarstwa w Polsce.
Ze względu na znaczą liczbę towarzystw wędkarskich działających w kraju, 29 stycznia 1932 roku został utworzony Związek Sportowych Towarzystw Wędkarskich (ZSTW) z siedzibą w Warszawie. Jego prezesem został dr Adam Lardmer z Krakowa, a od 1934 roku Włodzimierz Czermiński, który pełnił tę funkcję do końca istnienia Związku, tj. do 1949 roku, z przerwą w czasie II wojny światowej.
Władze Związku powołały w 1936 roku „Wiadomości Wędkarskie”, jako czasopismo wszystkich wędkarzy polskich.
1 września 1939 roku ZSTW zrzeszał 54 towarzystwa wędkarskie skupiające 2073 członków. W okresie okupacji, na terenie Generalnej Guberni istniało 38 towarzystw wędkarskich, użytkujących 167 obwodów rybackich i zatrudniających 255 strażników. W towarzystwach tych było 3033 członków.
Po zakończeniu działań wojennych, w latach 1945-1946 działały w Polsce: Krajowe Towarzystwa Rybackie w Krakowie oraz Okręgowy Związek Sportowy „Warta” w Poznaniu.
16 lutego 1947 roku zjazd delegatów towarzystw wędkarskich w Warszawie reaktywował działalność Związku Sportowych Towarzystw Wędkarskich. Wznowiono także wydawanie „Wiadomości Wędkarskich”.
23 września 1949 roku na mocy decyzji Zarządu Miejskiego w Warszawie, działalność Związku została zawieszona. Następnie, 19 marca 1950 r., na Nadzwyczajnym Walnym Zjeździe ZSTW w Warszawie z udziałem 270 delegatów reprezentujących 35 tys. członków, powołano Polski Związek Wędkarski, którego działalność otworzyła kolejny etap w rozwoju zorganizowanego wędkarstwa w Polsce. Aktywnie w nim uczestniczy obecnie ponad 600 tys. członków naszego Związku.
DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWO-BADAWCZA I WDROŻENIOWA
Polski Związek Wędkarski jest promotorem wędkarstwa proekologicznego, uznającego nadrzędność ochrony środowiska nad działalnością gospodarczo-komercyjną. W swojej działalności ma wsparcie nauki, współpracuje z większością ośrodków naukowo-badawczych i wyższych uczelni w Polsce wykonujących badania na rzecz ochrony środowiska, gospodarki wędkarskiej i rybackiej.
Tematyka badawcza obejmuje:
- prace ichtiofaunistyczne, monitoring ichtiofauny rzek,
- opracowanie biotechniki rozrodu ryb,
- badania czynników wpływających na efektywność zarybiania,
- oceny presji wędkarskiej,
- biologię ryb ze szczególnym uwzględnieniem gatunków cennych i zanikających,
- badania wędrówek ryb, obserwacje przepławek, hydroelektrowni i spiętrzeń pod względem ich wpływu na produkcję ryb w rzekach.
PZW inspiruje i w dużej części finansuje prace naukowe, które umożliwiają nie tylko określenie aktualnego stanu ryb w większości rzek Polski, ale wskazują na możliwość jego poprawy w makroskali i skali lokalnej przez zmianę struktury zarybień. Pozwala to na restytuowanie gatunkowej różnorodności ichtiofauny w rzekach oraz przywracanie możliwości powrotu ryb wędrownych (certa, łosoś, jesiotr).
PZW podejmuje działania ograniczające dalszą degradację środowiska wodnego, włącznie z przywracaniem naturalnego biegu rzek i dostosowaniem gospodarki rybacko-wędkarskiej (zarybianie, połowy) do możliwości produkcyjnych wód. Organizuje lub współorganizuje konferencje naukowe służące prezentowaniu wyników badań prowadzonych na jego rzecz. Wydaje „Roczniki Naukowe” – czasopismo zawierającego publikacje z prowadzonych badań.
DZIAŁALNOŚĆ EDUKACYJNO-WYCHOWAWCZA
Popularyzowanie i upowszechnianie wędkarstwa oraz wiedzy ekologicznej wśród młodzieży należy do najważniejszych celów statutowych PZW. Na XXVI Krajowym Zjeździe Delegatów PZW w 1997 roku w uchwale programowej stwierdzono m.in.: Wobec dokonującej się zmiany pokoleniowej, każde ogniwo organizacyjne Związku zobowiązane jest do prowadzenia, rozwijania i doskonalenia pracy szkoleniowo-wychowawczej w środowisku młodzieżowym. Praca ta powinna służyć pozyskiwaniu młodzieży do Związku i systematycznemu zwiększaniu liczby członków uczestników”. Realizacji tego zadania służą zapisane w Statucie PZW obowiązki zarządów wszystkich instancji, dotyczące organizowania pracy z młodzieżą i finansowania tej działalności. Koła i okręgi PZW tworzą sekcje młodzieżowe, organizują kursy i obozy wędkarskie zakończone egzaminami na kartę wędkarską, powołują wśród młodzieży kluby zainteresowań wędkarskich, organizują liczne i różnorodne konkursy i akcje edukacyjno-wędkarskie. Do tradycji w PZW weszły masowe imprezy sportowo-rekreacyjne związane z obchodami Dnia Dziecka. Tematyka młodzieżowa znajduje znaczące miejsce na łamach prasy wędkarskiej.
Całość nadzoruje i wspiera powołana przy Zarządzie Głównym PZW Rada ds. Młodzieży. Komisja ta opracowuje coroczne plany pracy z młodzieżą, a także nadaje uprawnienia instruktorom szkolenia młodzieży, którzy działają na szczeblu kół, okręgów oraz w ZG PZW. Elementem wspierania działalności młodzieżowej służą także: corocznie ustanawiane ulgi w składkach członkowskich dla młodzieży, odpowiednie zapisy w Regulaminie Amatorskiego Połowu Ryb oraz system zawodów sportowych w kategoriach młodzieżowych.
SPORT
Wędkarstwo jest najbardziej masowym hobby w Polsce. Wędkarstwo to rekreacja i wypoczynek, ale także dyscyplina sportowa uprawiana w wielu państwach na całym świecie. Rokrocznie organizowane są mistrzostwa świata i Europy, w których uczestniczą członkowie PZW. W Polsce sport wędkarski realizowany jest w klubach wędkarskich, a zawody towarzyskie rozgrywane są w kołach. Sport wędkarski realizowany jest poprzez organizowanie ogólnopolskich imprez z cyklu Grand Prix, mistrzostw okręgu i mistrzostw Polski. Z zawodów tych wyłania się reprezentantów Polski na mistrzostwa świata i Europy. Związki Wędkarskie, w tym również Polski Związek Wędkarski, zrzeszone są w Międzynarodowej Konfederacji Sportu Wędkarskiego (CIPS) oraz w Międzynarodowej Federacji Sportu Rzutowego (ICSF).
Polska od lat uczestniczy w rywalizacji międzynarodowej w wędkarstwie spławikowym (w kategorii seniorów, kobiet i juniorów), spinningowym (w kategorii seniorów), muchowym (w kategorii seniorów) oraz rzutowym (w kategorii seniorów, kobiet, juniorów i juniorek).
Organizowanie i promowanie sportu wędkarskiego jest jednym z celów statutowych Związku. Polscy wędkarze uczestniczą również w zawodach rangi mistrzostw świata i Europy, stanowiąc ścisłą czołówkę. Polscy wędkarze od 1985 roku w międzynarodowych zawodach zdobyli ponad 500 medali.